Tematyka kompleksowa: Obserwujemy pogodę.
06.04.2021r. (tj. wtorek) – Ach, ta pogoda – co to takiego?
- Zagadki o pogodzie – rozwiązywanie zagadek, wybieranie symbolu pogodowego będącego rozwiązaniem.
Ciepło z zimnem się zmówiło,
srebrne frędzle zawiesiło,
Kiedy ostry mróz przeminie,
w słońcu woda z dachu spłynie. (sopel)
Co to za ogrodnik?
Konewki nie miewa,
a podlewa kwiaty i drzewa. (deszcz)
Nie widać nic od samego rana,
Ziemia jest jakby mlekiem oblana.
Lecz nie martwice się, to nie szkodzi,
Bo słońce wróci za kilka godzin. (mgła)
Gdy wczesnym rankiem na łące się znajdziesz,
może te perły w trawie odnajdziesz. (rosa)
Pada z góry, z czarnej chmury nie śnieg, nie deszcz,
W słońcu promieniach w wodę się zmienia.
Co to jest, czy wiesz? (grad)
Dom pszczół i Ewa, to będzie… (ulewa)
Kiedy leci – nic nie gada,
Cicho i ostrożnie siada.
Lecz o wiośnie, kiedy znika,
To dopiero szum, muzyka. (śnieg)
Huczy, świszczy, leci w pole,
Czyni w koło swe swawole,
zrywa ludziom kapelusze i wykręca parasole. (wiatr)
Źródło: J. Stec, „Zagadki dla najmłodszych”, M.A.C. S.A. Oficyna Wydawnicza i Fonograficzna, Kielce 1995
- 2.Pogoda i nasze nastroje – wyrażanie emocji związanych z pogodą. Dziecko przygląda się ułożonym symbolom pogodowym. Rodzic wskazuje, iż ludzie odczuwają różne nastroje związane z pogodą. Wszyscy wspólnie ustalają, jakie uczucia wywołuje określona pogoda. Dziecko opowiada jaki nastrój wywołuje np. słońce – wyzwala radość – prezentują buzię uśmiechniętą, deszcz – powoduje smutek itp. Może się zdarzyć, że u jednych osób pogoda wywołuje radość, a u innych smutek. Należy wówczas pokreślić, że odczucia są indywidualną sprawą każdego człowieka. Zwracamy również uwagę na odnajdywanie piękna w każdej pogodzie.
- 3. Pogodowe zamieszanie – zestaw ćwiczeń porannych.
- 4. Kapryśna pogoda – słuchanie wiersza Bożeny Formy.
Kapryśna pogoda
Siedzi natura i myśli sobie.
Och, ja tu zaraz porządek zrobię.
Wnet pory roku do niej przygnały
i różne aury zaplanowały.
Właśnie jest wiosna, wietrzyk powiewa,
słoneczko coraz mocnej przygrzewa.
Często śnieg z deszczem i grad popada,
jednak dni ciepłych znaczna przewaga.
Lato przychodzi zaraz po wiośnie.
Wszyscy witają lato radośnie.
Czyściutkie niebo, upały duże
zachody słońca i groźne burze.
Razem z jesienią ulewne deszcze.
Mgły wczesnym rankiem, przymrozki pierwsze.
Coraz mniej ciepła, smutno, ponuro,
słońce ukryte ciągle za chmurą.
A kiedy zima sroga przybędzie,
lekki, puszysty śnieg sypać będzie.
Siarczyste mrozy, śnieżne zamiecie,
będą panować wtedy na świecie. Bożena Forma
Rodzic rozpoczyna rozmowę na temat treści wiersza: Kto był głównym bohaterem? Jakie postacie wezwała do siebie natura? Jakie aury zaplanowano dla poszczególnych pór roku? Opiszcie pogodę w poszczególnych porach roku. Dziecko odpowiada na pytania.
- 5. W kartach pracy dziecko nazywa pory roku, dopasowuje do odpowiedniej pory roku naklejkę, opowiada, czym różni się pogoda w poszczególnych porach roku. (KP 3 s. 74–75)
- 6. Jaka jest dzisiaj pogoda? – założenie kalendarza pogody. Dziecko obserwuje pogodę za oknem lub w ogrodzie, określa, jakie zjawiska atmosferyczne zobaczyło . Rodzic rozmawia z dziećmi na temat prowadzenia obserwacji przyrodniczych i odnotowywania spostrzeżeń w kalendarzu. Dzieci wspólnie z rodzicem ustalają: – godziny obserwacji – rano (godzina 8), południe (godzina 12), wieczór (godzina 19); – czas trwania obserwacji – 2–3 minuty; – termin prowadzenia obserwacji – okres tygodnia (np. od poniedziałku do niedzieli); – sposób sporządzania notatek na temat dostrzeżonych zjawisk – każde dziecko w swoim kalendarzu rysuje odpowiednie symbole pogodowe. Dodatkowe informacje (w ostatnim wierszu tabeli) może zapisać dorosły: jak się czuliśmy w danym dniu, co jeszcze zaobserwowaliśmy (np. coraz dłuższy dzień, ciepły wiatr, temperatura, siła wiatru, w czasie deszczu na dworze jest mniej ludzi). Dzieci mogą dyktować tekst, mogą wykonywać zdjęcia aparatami fotograficznymi i wklejać je w odpowiednie rubryki kalendarza.
- 7. Wiatr północny i słońce – słuchanie opowiadania na podstawie bajki Ezopa. Rodzic czyta tekst: Między dwiema potęgami jakimi, były mroźny Wiatr Północny i Słońce, rozgorzał wielki spór. Każdy z żywiołów twierdził, że jest najpotężniejszy. Wicher dmuchał na chmury i zasłaniał Słońce. Słońce zaś wyglądało zza chmur i swoimi ciepłymi promieniami ogrzewało mroźne podmuchy Wiatru, sprawiając, że nie były one już tak groźne. Jednak spór musiał zostać rozstrzygnięty. Wicher ujrzał idącego po ziemi wędrowca i zaproponował, iż ten zostanie uznany za potężniejszego, kto pozbawi człowieka jego płaszcza. Wiatr nie czekał nawet na słowa zgody od Słońca. Zaczął silnie dmuchać, próbując swoją ogromną siłą zerwać odzienie z wędrowca. Człowiek jednak z powodu mrozu jeszcze ściślej otulał się płaszczem. Wtedy, z uśmiechem na swej okrągłej twarzy, Słońce wychyliło się zza chmur. Zaczęło delikatnie ogrzewać swymi promieniami utrudzonego wędrowca. Robiło się coraz bardziej przyjemnie, coraz cieplej i cieplej. W końcu człowiekowi zrobiło się tak ciepło, że postanowił ściągnąć z siebie swój płaszcz. Słońce swoim mądrym podejściem zwyciężyło zawody i udowodniło, że prawdziwa potęga nie tkwi w brutalnej sile, lecz w łagodności, którą dzielimy się z innymi.
Mariusz Strzelecki Źródło: www.bajkowyzakatek.eu/2012/02/bajki-naszego- -dziecinstwa-ezop-wiatr.html
Rodzic rozpoczyna rozmowę na temat treści opowiadania: Kto z kim się pokłócił? Dlaczego? Jakie były warunki zakładu? Kto zwyciężył w zawodach? Jaka mądrość płynie z tej bajki? Rodzic podkreśla, że siłą nie należy rozwiązywać problemów i sporów, ponieważ może to przynieść czasami odwrotny skutek; najlepiej rozwiązywać spory za pomocą rozmowy, negocjacji, kompromisów – wzajemnych ustępstw.
07.04.2021r. (tj. środa) – Obserwujemy pogodę – co to jest prognoza pogody?
- Pogodowe zagadki – słuchowe rozpoznawanie odgłosów wiatru, burzy, deszczu, nazywanie usłyszanych dźwięków, odtwarzanie ich za pomocą odpowiednich wyrazów dźwiękonaśladowczych. Rodzic odtwarza nagranie odgłosów pogody . Zadaniem dziecka jest podanie rozwiązania. Następnie rodzic podnosi do góry obrazek zjawiska atmosferycznego, a dziecko ma za zadanie wypowiedzieć wyrazy dźwiękonaśladowcze z nimi związane, np. deszcz – „kap, kap”, „chlap, chlap”, wiatr – „fiu, fiu”, „wiu, wiu”, burza – „łup”, śnieg – „skrzypu-skrzyp”, grad – „pac, pac”, „puk, puk” itp.
- 2. Przysłowia wiosenne – zabawy rytmiczne. Rodzic wyjaśnia, czym są przysłowia – mądrością ludową przekazywaną z pokolenia na pokolenie. Pyta dziecko, jakie zna przysłowia związane z wiosną. Dzieci podają przykłady, np. „W marcu jak w garncu”, „Kwiecień – plecień, bo przeplata: trochę zimy, trochę lata”, „Majowa Zofija bzy nam rozwija”. Rodzic zwraca uwagę dziecka na miesiące zaliczane do wiosny – marzec, kwiecień, maj. Prosi dziecko o wypowiadanie przysłów w określony sposób głośno, cicho, ze zmianą pozycji ciała (na siedząco, stojąc, leżąc), na różnej wysokości. Instrukcja może być również podawana jako sygnały niewerbalne, np. ręce złączone oznaczają ciche recytowanie, dłonie szeroko od siebie oznaczają głośne mówienie, ręce wysoko – mówienie głosem cienkim, wysokim.
- 3. Pogodowe zamieszanie – zestaw ćwiczeń porannych.
- 4. O marcu, pannie Juliannie i o ptaszku – słuchanie opowiadania Lucyny Krzemienieckiej.
Rodzic czyta tekst:
Zbudził raz marzec pannę Juliannę. – Spójrz, jak słoneczko błyszczy poranne! Idźże czym prędzej na spacer miły, już wszystkie panny to uczyniły. Pyta Julianna tuż przed okienkiem. – A jaką marcu, wziąć mam sukienkę? – Weź tę leciutką, tę w kwiatki zwiewną, pogoda ładna będzie na pewno. I kapelusik ten z różyczkami. I pantofelki – te z dziureczkami. Biegnie Julisia wesoła taka, zdejmuje lekką suknię z wieszaka. Bierze kapelusz pełen różyczek. Frr… już wybiegła. Mknie przez uliczkę i myśli sobie: Pójdę w aleje, już się tam wiosna na drzewach śmieje. Lecz psotnik marzec pannę dogania, chmurami szybko niebo zasłania, zerwał się wiatr i deszcz chlusnął z cebra. Panna Julianna narobi krzyku: – Ej psotny marcu, psotny deszczyku! – Mój kapelusik, on nie na deszcze! I frr… pobiegła przebrać się jeszcze. Wzięła parasol, czapkę na słoty. – Na nic mi teraz marcowe psoty! Lecz marzec psotnik pannę dogania. Szepnął coś słonku, bo się wyłania i tak przygrzewa, i tak przypieka. Z panny pot spływa, panna narzeka: – Ej, nie na słońce grube ubiory. Ależ ten marzec do psoty skory! Miesza jak w garncu słońce i deszcze. Pójdę się chyba przebrać raz jeszcze. Znów się przebrała, biegnie z podwórka. Ujrzał ją ptaszek, ten w szarych piórkach, i ćwierknął głośno: – Dziwię się pannie, że piórka zmienia tak nieustannie. Ja, kiedy deszczyk mam na ogonku, wysycham sobie w marcowym słonku.
Źródło: Lucyna Krzemieniecka, „O marcu, pannie Juliannie i o ptaszku”
Rodzic wspólnie z dziećmi analizuje treść utworu. Pyta: Kto wystąpił w opowiadaniu? Jaką przygodę miała panna Julianna? Dlaczego marzec został nazwany psotnikiem? Jaka pogoda była tego dnia, gdy panna Julianna wybrała się na spacer? Które z prezentowanych symboli pogody wystąpiły w opowiadaniu? Jak czuła się panna Julianna, ciągle zmieniając ubrania? Czy spacer Julianny był udany i przyjemny? Jak należy się ubierać, gdy mamy do czynienia ze zmienną pogodą? Co to znaczy ubrać się na cebulkę? Kto może nam pomóc przewidzieć, jaka będzie pogoda? Czy Julianna słuchała prognozy pogody? Dziecko odpowiada na pytania, wskazując, że należy się ubierać stosownie do pogody, najlepiej „na cebulkę”, tzn. warstwowo, aby móc zdjąć niektóre ubrania, gdy zrobi się cieplej. Wskazują, iż przed wyjściem na zewnątrz można sprawdzić prognozę pogody w telewizji, radiu lub telefonie, korzystając z stron internetowych. Wtedy możemy się dowiedzieć, jaka pogoda będzie w danej miejscowości, i ubrać się stosownie do zapowiedzi. Rodzic zaznacza, że są to tylko prognozy, które mogą się zmienić.
- 5. Prognoza pogody – oglądanie telewizyjnej prognozy pogody, zaznaczanie na mapie Polski pogody w różnych miastach, zabawa w prezenterów pogody.
- 6. Ubieramy się stosownie do pogody – zabawa dydaktyczna – dopasowywanie stroju do pogody, karta pracy. Rodzic wspólnie z dziećmi czyta teksty obrazkowo-wyrazowe – komunikaty na temat pogody, np.:
– Uwaga! Silne wiatry i deszcze. Niska temperatura. Zimno.
– Spadnie niewielki deszcz. Poza tym pogoda pełna słońca. Lekki wiatr.
– Silne słońce. Uwaga upał i wysokie temperatury.
– Rankiem uwaga na mgły. Po południu słońce, a miejscami burze.
Zadaniem dziecka jest uzupełnienie rysunków postaci tak, aby mogły swobodnie wybrać się na spacer w czasie zapowiadanej pogody. Następnie dziecko łączy postacie z odpowiednimi komunikatami. (KP3, s.76)
- 7. Kolorowa tęcza – omówienie kolorów tęczy: czerwony, pomarańczowy, żółty, zielony, niebieski, granatowy, fioletowy. Rodzic wyjaśnia, jak powstaje tęcza – w wyniku rozszczepienia światła słonecznego, które dostając się do atmosfery, napotyka na swojej drodze krople wody i przez nie przechodzi. Efektem tego jest rozszczepienie światła białego na wielobarwne widmo. Dziecko wymienia swoje spostrzeżenia na temat tęczy, kiedy ją widziały, po jakim innym zjawisku występuje. Układają z bibuły kolory tęczy na dywanie i oznaczają paski tęczy literami, którymi rozpoczynają się nazwy kolorów: „cz”, „p”, „ż”, „z”, „n”, „g”, „f”. Następne zadanie dzieci polega na przyporządkowaniu do kolorów i liter obrazków, których nazwy zaczynają się tymi literami, np. granatowy – garnek, gra, guma, filetowy – flet, foka, flaga; żółty – żaba, żyrafa, żarówka .
- 8. Rebusy fonetyczne – zagadki obrazkowo-literowe o symbolach pogody, karta pracy. Dziecko ogląda rebusy obrazkowo-literowe w „Kartach pracy”. Nazywają obrazki i rozwiązują zagadki. Wkleja lub rysuje rozwiązania we właściwych okienkach. (KP 3 s.77)
- 9. Jestem kroplą wody – opowieść ruchowa. Dziecko wciela się w krople wody. Rodzic snuje opowieść, w tym czasie kropelka naśladuje ruchy wymieniane w opowieści: Jesteś kropelką wody, leżysz na listku. Wygrzewasz się na słonku. Czujesz, że stajesz się lekka, unosisz się wysoko, wysoko. Jesteś teraz chmurką, płyniesz po niebie. Nagle robi się chłodniej, spadasz na ziemię jako deszczyk, odbijasz się o parapety domów, parasole ludzi… i ponownie jesteś kropelką, leżysz na listku…
08.04.2021r. (tj. czwartek) – Pogoda w różnych porach roku.
- Jaka jest rola deszczu? – określanie pozytywnej i negatywnej roli deszczu. Przykłady pozytywnej roli deszczu – jest potrzebny do podlewania roślin, do napełniania zbiorników, do picia dla zwierząt. Jeśli jest go za dużo – grożą nam powodzie. Dziecko próbuje także przewidzieć skutki braku deszczu – susza, brak życia.
- Deszczowe kropelki – obrysowywanie szablonu kropelki. Dziecko odrysowuje i wycina kropelki tak, aby miało ich 20. Wycięte kropelki chowa do koperty. Będą to liczmany potrzebne do późniejszych zajęć (piątek).
- Pogodowe zamieszanie – zestaw ćwiczeń porannych.
- Literowe koszyki pór roku – utrwalenie liter, wyróżnianie głosek w nagłosie, wygłosie, śródgłosie:
- – Rodzic pokazuje dziecku ilustracje pór roku, koszyki oraz różne małe obrazki. Każda pora roku ma koszyk oznaczony pierwszą literą jej nazwy: wiosna – koszyk z literą „w”, jesień – z literą „j”, lato – z literą „l”, zima – z literą „z”. Będą one zbierać do koszyków obrazki, których nazwy rozpoczynają się daną głoską. Wybierają obrazek, wypowiadają jego nazwę i wkładają do odpowiedniego koszyka, np. worek – do koszyka wiosny z literą „w”. Niepotrzebne obrazki odkładają.Pory roku zbierają do koszyków obrazki, w których nazwach litery „w”, „l”, „j”, „z” ukryły się w środku wyrazu, np. wiosna – sowa, krowa; lato – malarz, pralka; jesień – kajak, pajac; zima – mazak, koza, waza.
- – Pory roku mogą także zbierać do koszyków obrazki, w których nazwach poszukiwane litery występują na końcu. W przypadku głosek „w” i „z” będzie to dla dzieci za trudne, gdyż głoski te ulegają ubezdźwięcznieniu w wygłosie. Można poprzestać na nazwach z głoskami „j” i „l” w wygłosie.
- – W „Kartach pracy” dziecko odczytuje litery, następnie w ramkach rysuje przedmioty, w których nazwach występują te litery. Rodzic podkreśla, że w tym zadaniu może wystąpić wiele rozwiązań, każdy może podawać inne propozycje przedmiotów, gdyż głoski mogą występować na początku, w środku lub na końcu nazw (KP3 s.78).
- Deszczowe kropelki – ćwiczenie graficzne, nadawanie kształtom kropli innego znaczenia. Dziecko wymyśla, co może powstać z każdej kropli deszczu, kończy ilustracje na kartach pracy według własnego pomysłu.. (KP3 s.79)
- Przygotowanie do pokazu mody na każdą pogodę – wspólne planowanie pokazu mody. Rodzic ustala z dzieckiem, w jakich kreacjach wystąpi, na jaką pogodę, przygotowuje podkład muzyczny.
09.04.2021r. (tj. piątek) – Jak się zachować w czasie różnej pogody?
- Pogodowe zamieszanie – zestaw ćwiczeń porannych.
- Godziny na zegarach – rozpoznawanie godzin na zegarze. Rodzic pokazuje zegar elektroniczny i wskazówkowy. Objaśnia, że duża wskazówka liczy minuty, a mała pokazuje godziny. Rodzic manipuluje wskazówką godzinową, przesuwając ją na kolejne cyfry. Dzieci odczytują godziny. Dzieci słuchają komunikatów o pogodzie: Rano o godzinie 8.00 padał deszcz ze śniegiem. O godzinie 10.00 świeciło słońce. Niebo było bezchmurne. Wieczorem o godzinie 7.00 wiał silny wiatr i padał deszcz. Następnie na kartach pracy łączą zegary z odpowiednimi symbolami pogody. W dalszej kolejności przedszkolaki patrzą, jak ubrane są dzieci na obrazkach, i wyjaśniają, o której wyszły z domu. Mogą połączyć je z odpowiednimi godzinami na zegarze. (KP3 s. 80)
- Układamy chmurki deszczowe o różnych rozmiarach – zabawa matematyczna, utrwalenie umiejętności przeliczania i rachowania w zakresie 1–10. Rodzic rozdaje dzieciom chmurki, każda jest oznaczona inną liczbą. Zadaniem dziecka jest ułożenie tylu kropelek, ile wskazuje liczba na chmurce. Po dokonaniu sprawdzenia dziecko ściąga kropelki. Następnie wieje wiatr – dziecko przesuwają chmurki o kilka miejsc, np. dwa miejsca w prawo. Ponownie patrzy na liczby i układają na chmurkach tyle kropelek, ile potrzeba, i sprawdzają poprawność.
- Chmurowe działania – rodzic rozkłada na dywanie chmurki z działaniami (na każdej z nich znajduje się zapis dodawania lub odejmowania oraz cyfry). Dziecko dokonuje obliczeń, dodając lub odejmując kropelki, podaje wyniki i układa je z właściwych cyfr. Następnie odczytują zapis matematyczny.
- W „Kartach pracy” dziecko wyznacza trasę przejazdu straży pożarnej, która porusza się tylko po polach, na których wyniki działań są równe 10. (KP3 s.81)
- Czy wiesz, jak się ubrać i zachować w czasie określonej pogody? – zabawa dydaktyczna. Rodzic zaprasza dziecko do rozmowy o tym, jak należy się zachować w czasie określonej pogody. Demonstruje symbole pogodowe, zaś dziecko opowiada o właściwym zachowaniu:
– słońce – dziecko wymieniają zasady chronienia się przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym (osłanianie głowy – czapkami, kapeluszami chustkami, używanie filtrów ochronnych z wysoką ochroną UV, niewychodzenie na podwórko w czasie największych upałów, szukanie cienia, nie patrzenie w stronę słońca);
– śnieg i mróz – chowanie się w miejscach osłoniętych przed wiatrem, rozgrzewanie się w przypadku zmarznięcia (bieganie, rozcieranie miejsc zmarzniętych, chuchanie w dłonie), chronienie skóry przed mrozem (zakładanie rękawiczek, szalików, czapek, smarowanie twarzy kremem);
– burza – zachowanie zasad bezpieczeństwa: gdy zaskoczy na otwartej przestrzeni, nie stajemy pod wysokimi drzewami, kucamy ze złączonymi nogami, nie wolno biegać i poruszać się szybkim krokiem, nie wolno spacerować po plaży (zbiorniki z wodą, a szczególnie słone morze i mokry piasek łatwo ściągają pioruny), nie wolno się kąpać w zbiornikach wodnych i otwartych basenach, w górach należy zejść z grani lub wysoko położonych wzniesień i schować się w jakimś zagłębieniu.
7. Katalog ubrań na każdą pogodę – praca plastyczna – kolaż. Zadaniem dziecka jest zaprojektowanie stroju odpowiadającego porze roku lub określonemu typowi pogody. Ze zgromadzonych katalogów ubrań, magazynów mody, reklam z ubraniami wycina poszukiwane elementy, np. spodnie, kurtkę, twarz modela, buty. Następnie wszystkie elementy komponują w jedną całość, naklejają na kartkę i zaznaczają, na jaką porę roku strój jest przeznaczony. Rodzic zwraca uwagę na bezpieczne posługiwanie się nożyczkami, a także zgodne korzystanie ze zgromadzonych materiałów.