Zadania dla 5-latków 06.04.2021r. – 09.04.2021r.

Tematyka kompleksowa:  Ach, ta pogoda!

06.04.2021r. (tj. wtorek) – Obserwujemy pogodę.

1. Uwaga! Pada deszcz – zabawa ruchowa połączona z ćwiczeniami ortofonicznymi. Rodzic ustala z dzieckiem  miejsce, w którym będą się mogli schronić przed deszczem (np. dywan). Dziecko biega swobodnie po pokoju. Na hasło: Deszcz pada, biegnie na wcześniej wyznaczone miejsce, przykucai naśladują odgłosy spadających kropel – kap, kap, kap. Jeśli usłyszą hasło: Burza, naśladują odgłosy grzmotów i groźny szum wiatru. Gdy rodzic powie: Już nie pada, dziecko chodzi po pokoju i oddychają głęboko (wdech nosem, wydech ustami z artykulacją aaaaa) rześkim powietrzem.
2. Kwietniowa pogoda – zestaw ćwiczeń porannych.
3. Wiosenne opady – wysłuchanie wiersza „Ulewa” M. Strzałkowskiej i rozmowa na temat treści utworu i wiosennych opadów. Rodzic gromadzi dzieci wokół siebie i czyta wiersz bez podawania jego tytułu:

 Ulewa

Ptak się kuli pośród liści,

mokną drzewa, mokną krzewy,

 a ja biegnę przez kałuże,

a ja biegnę wśród ulewy…

Drży na deszczu pączek róży,

mokną grusze i jabłonie,

a ja biegnę przez kałuże,

krople deszczu łapię w dłonie…

Kiście bzu zwiesiły głowy,

mokra ziemia pachnie deszczem,

 a ja krzyczę prosto w chmury:

– Padaj, deszczu! Padaj jeszcze! Małgorzata Strzałkowska

Źródło: M. Strzałkowska, „Zielony, żółty, rudy, brązowy”, Media Rodzina, Poznań 2003, s. 9.

Po wysłuchaniu wiersza rodzic inicjuje rozmowę, zachęca do odpowiedzi na pytania i wykonania zadań: Jaka pogoda została przedstawiona w wierszu? Opiszcie, które fragmenty wiersza potwierdzają wasze przypuszczenia (jeśli dziecko nie potrafi ich opisać, rodzic jeszcze raz czyta utwór po fragmencie). Jaki tytuł nadałbyś usłyszanemu tekstowi? Czy chcesz się dowiedzieć, jaki tytuł nadała wierszowi autorka? Co to jest ulewa? Jakie inne zjawiska pogodowe, oprócz ulewy, można zaobserwować wiosną za oknem?. Następnie rodzic przekazuje dziecku kilka ciekawostek na temat kwietniowych opadów:

Ulewa to rodzaj mocnego deszczu. Deszcz jest najczęstszym rodzajem opadów powstającym z chmur i wracającym na ziemię w postaci kropelek. Maleńkie krople parującej wody unoszą się, łączą ze sobą, tworzą chmury. Stają się cięższe i spada deszcz. Może być drobny, zwany mżawką, lub wielki, gęsty, ulewny, o którym czasem mówi się „oberwanie chmury”. Gdy temperatura spadnie poniżej zera, pojawia się mróz, z chmur lecą zamarznięte kropelki, zamienione w sześcioramienne kryształki lodu, czyli śnieg. Mają one różne kształty: igiełek, gwiazdek albo śnieżynek. Natomiast podczas ładnej pogody może padać grad. To krople deszczu, które zamarzły w wielkiej, lodowatej chmurze, mają różną wielkość. Zatem opad atmosferyczny to woda, która spada z różnym natężeniem i pod różną postacią: deszczu, śniegu i gradu.

• 4. Jaka jest dzisiaj pogoda? – założenie kalendarza pogody. Dziecko obserwuje pogodę za oknem lub w ogrodzie, określa, jakie zjawiska atmosferyczne zobaczyło . Rodzic rozmawia z dziećmi na temat prowadzenia obserwacji przyrodniczych i odnotowywania spostrzeżeń w kalendarzu. Dzieci wspólnie z rodzicem ustalają: – godziny obserwacji – rano (godzina 8), południe (godzina 12), wieczór (godzina 19); – czas trwania obserwacji – 2–3 minuty; – termin prowadzenia obserwacji – okres tygodnia (np. od poniedziałku do niedzieli); – sposób sporządzania notatek na temat dostrzeżonych zjawisk – każde dziecko w swoim kalendarzu rysuje odpowiednie symbole pogodowe. Dodatkowe informacje (w ostatnim wierszu tabeli) może zapisać dorosły: jak się czuliśmy w danym dniu, co jeszcze zaobserwowaliśmy (np. coraz dłuższy dzień, ciepły wiatr, temperatura, siła wiatru, w czasie deszczu na dworze jest mniej ludzi). Dzieci mogą dyktować tekst, mogą wykonywać zdjęcia aparatami fotograficznymi i wklejać je w odpowiednie rubryki kalendarza.

• 5. Karty pracy: Przedszkolak nazywa symbole pogody przedstawione na karcie pracy i rysują je po śladzie. Dorysowują brakujący piktogram. Oznaczają symbol pogody, którą lubią najbardziej oraz najmniej. (KP3 s.52)
• 6. Deszczowa wiosna – praca plastyczna, malowanie akwarelami. Dziecko zwilża wodą za pomocą pędzelka kartkę z bloku technicznego, następnie na mokrej powierzchni maluje proste wiosenne obrazki, np. drzewa, kwiaty. Kolory będą się ze sobą zlewać i łączyć, tworząc ciekawe wzory. Odbiorca, patrząc na dzieło, będzie miał wrażenie, że ogląda świat zza mokrej szyby. Po wysuszeniu praca będzie miała delikatne barwy.

07.04.2021r. (tj. środa) – Jaka może być pogoda?

1. Kwiecień-plecień – asocjogram, definiowanie przysłowia podczas techniki aktywizującej. Rodzic przytacza przedszkolakowi przysłowie Kwiecień-plecień, bo przeplata, trochę zimy, trochę lata i proponuje, by zastanowić się, jaką pogodę może przeplatać wiosenny miesiąc.. Zadaniem dziecka  jest narysowanie na jednej kartce  symboli letniej pogody, np. deszcz, grad, burza, mgła, a drugiej zimowej, np. śnieg, chmury, mróz.
2. Wiosenny kalendarz pogody – codzienna obserwacja i uzupełnianie założonego wcześniej indywidualnego kalendarza zjawisk pogodowych.
3. Kwietniowa pogoda – zestaw ćwiczeń porannych.
4. Pogoda w czterech porach roku – transformacja relaksacyjnej opowieści nauczyciela. Rodzic zachęca dziecko do zajęcia wygodnej pozycji. Prosi o zamknięcie oczu i spokojnym, miarowym głosem czyta tekst:

 Idziesz powoli, rozglądasz się. Wiosna zagościła już na dobre. Motyl frunie między kolorowymi kwiatami, a trawa zazieleniła się na łące. Między drzewami przebłyskują promienie słońca. Delikatnie muskają skórę. Bezchmurne niebo zachwyca swoim kolorem, a delikatny wietrzyk lekko porusza włosami. Oddychasz równo, spokojnie, słuchasz śpiewu ptaków. W oddali słyszysz, jak spływa strumień. Delikatnie prześlizguje się między kamieniami. Woda pluszcze. Siadasz pod drzewem. Na niebie pojawił się obłoczek. Patrzysz, jak płynie. Powoli zaczyna padać deszcz… kap, kap, kap. Delikatne krople spadają na trawę, kwiaty. Wystawiasz rękę… deszcz spływa po Twojej dłoni. Słyszysz delikatny szum wiatru. Wychodzi słońce. Motyle wracają nad łąkę. Wstajesz i idziesz do domu. Czujesz się wypoczęty. Po wysłuchaniu treści dziecko wskazują opisuje porę roku i charakterystyczne dla niej zjawiska.

• 5. Co nie pasuje? – zabawa edukacyjna z kartą pracy, doskonalenie logicznego myślenia. Przedszkolak opisuje każdy obrazek i nazywają przedstawione pory roku. Podczas opisu używają określeń dotyczących orientacji w przestrzeni: nad, na górze, pod, na dole, między, z boku. Wskazuje niepasujące, żartobliwe elementy na obrazkach i je zaznacza. Próbuje sobie wyobrazić inne nietypowe sytuacje, w których mogliby się znaleźć bohaterowie ilustracji. (KP 3 s. 53).
• 6. Klimat na świecie – ciepłe i zimne kraje – pogadanka przy mapie świata. Rodzic opowiada dziecku o pogodzie w różnych częściach globu, pokazując wybrane miejsca i strefy: Zaznaczono na mapie strefy, które są charakterystyczne dla danych obszarów. Przyjrzyjcie się kolorom. Jak myślicie, które barwy oznaczają najcieplejszy obszar, a które – najchłodniejszy? Dlaczego? Pogoda zależy od położenia poszczególnych obszarów, regionów względem biegunów, gdzie jest najzimniej, i równika, gdzie nigdy nie jest chłodno, nie ma śniegu, za to często pada deszcz. Tam nie ma pór roku. Na pustyni, np. w Afryce, najsilniej świeci słońce, a nocą jest chłodno. Rzadko padają tam deszcze. Latem w Indiach padają ulewne deszcze, a ulicami płyną potoki. W pobliżu biegunów zimy są bardzo długie i mroźne, a lata – krótkie i chłodne. Tam są dwie pory roku: zima i lato. Nasz kraj znajduje się w strefie umiarkowanej, czyli nie jest u nas ani ciepło, ani zimno, a pogoda zmienia się w zależności od wiatru, temperatury i opadów – mamy cztery pory roku.

• 7. Zabawa kreatywna: weź ołówek i podziel kartkę z bloku na 4 części. Poproś rodzica, żeby w każdej z nich napisał drukowanymi literami nazwę jednej z pór roku. Następnie wspólnie narysujcie symbole zjawisk pogodowych (podobne do tych ze s. 53), które można obserwować w danej porze roku.
• 8. Labirynt – zabawa ruchowa, rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej. Rodzic rysuje patykiem na ziemi albo kredą na kostce labirynt – ścieżkę, którą dziecko musi przejść stopa za stopą, nie wypadając z narysowanego toru. Trasa musi być na tyle wąska i kręta, by dziecko cały czas musiały kontrolować swój ruch.

08.04.2021r. (tj. czwartek) – Pogoda może nas zaskakiwać.

1. Memo – gra ćwicząca pamięć. Rodzic  przygotowuje 10 par kart z różnymi zjawiskami pogodowymi: słońce, częściowe zachmurzenie – słońce z chmurą, deszcz, chmury, mgła, wiatr, grad, deszcz, śnieg, burza. Wszystkie karty leżą rewersem do góry. Dziecko odwraca kartę, pokazuje ją rodzicowi , podnosi i odwraca kolejną. Jeśli znajdzie parę, zabiera ją z puli i odkłada na bok. W przypadku gdy karty są różne, wracają do gry. Dziecko wraz z rodzicem kolejno próbują swoich sił. Gra toczy się do chwili sparowania wszystkich kart.
2. Wiosenny kalendarz pogody – codzienna obserwacja i uzupełnianie założonego wcześniej, indywidualnego kalendarza zjawisk pogodowych.
3. Kwietniowa pogoda – zestaw ćwiczeń porannych.
4. Prognoza pogody – zabawa dydaktyczna. Rodzic siada z  dzieckiem przed komputerem (wspólne poszukiwanie prognozy) lub innym nośnikiem i odtwarza profesjonalną prognozę pogody dla Polski. Po jej wysłuchaniu przedszkolak wymienia zjawiska pogodowe, które się w niej pojawiły, a także inne elementy składające się na prognozę. Po prezentacji rodzic prowadzi z dzieckiem rozmowę: Gdzie można zobaczyć albo usłyszeć prognozę pogody? Kto ją prezentuje? Kto ją przygotowuje? Dla kogo jest przygotowywana? Czy zawsze się sprawdza?. Następnie w uproszczony sposób tłumaczy, czym zajmuje się meteorolog, a czym – synoptyk: Meteorolog zajmuje się pracą badawczą, analizą warunków, zjawisk atmosferycznych, a synoptyk opracowaniem prognoz pogodowych.
5. Jaka jutro będzie pogoda? – ciekawostki na temat przewidywania pogody i praca konstrukcyjna – budowa wiatrowskazu. Rodzic opowiada dzieciom o sposobach odczytywania prognozy przez meteorologów, którzy w swojej pracy wykorzystują nie tylko termometry, deszczomierze, lecz także zdjęcia chmur z satelity. Opowiada o sposobie odczytywania pogody z wiatru i z chmur: Kłębiaste, delikatnie przesuwające się chmurki, które są podobne do kłębków waty, oznaczają piękną pogodę, a szare, niskie chmury zwiastują mglisty dzień. Zbite obłoki przykrywające cały horyzont wróżą deszcz. Także kierunek wiatru może nam podpowiedzieć zmianę pogody. Zachodni wiatr niesie wilgoć, więc może przywiać deszczowe chmury, zaś południowy – suche i gorące powietrze. Najprostszym sposobem, by określić kierunek wiatru, jest zbudowanie wiatrowskazu. Można go wykonać na kilka sposobów. Najprostszy to konstrukcja z patyka i wstążki. Trochę bardziej skomplikowany wykonuje się z kartonu, skuwki od flamastra i druta do robienia na drutach. Spróbujmy go wspólnie wykonać. Dziecko z rodzicem ogląda różne wiatrowskazy na ilustracjach, a następnie wybierają dowolny kształt, który rysuje lub odrysowuje i wycina rodzic w dwóch egzemplarzach, a dziecko ozdabia: kolorują lub naklejają kolorowe kształty. Wiatrowskazem może być zarówno prosta strzałka, jak i np. kogut. Następnie dziecko skleja sylwety, wklejając skuwkę otworem w dół, by potem móc umieścić w niej drut, a wiatrowskaz mógł się obracać. Przedszkolak zabiera swój wiatrowskaz na dwór. Rodzic umieszcza drut w ziemi i nakłada na niego skuwkę z sylwetą. Wspólnie obserwują działania wiatru.
6. Oberwanie chmury – historyjka obrazkowa. Dziecko ogląda obrazki opowiadające zdarzenie z życia Hani, Huberta i ich mamy. Konstruują opowiadanie, wiążąc przyczyny i skutki według chronologii wydarzeń oraz używając określeń typu: „najpierw”, „potem”, „wreszcie”, „na końcu”. Zastanawiają się nad możliwym zakończeniem. Rysuje swoje propozycje, a następnie prezentują na forum. Nadają historyjce tytuł. Rodzic zwraca uwagę na poprawność gramatyczną formułowanych opowiadań. Następnie dziecko rysuje po śladzie zamknięte wzory chmur i kropelek wody. Powstałe szlaczki starannie kolorują według własnego pomysłu. (KP s. 55)
7. Fabryka chmur – zabawa badawcza. Rodzic zaprasza dziecko wokół stanowiska badawczego, kierując do niego pytania: Czym są chmury? Skąd się biorą? Czy można samemu je stworzyć?. Wysłuchuje pomysłów i propozycji. Proponuje, by w domowych warunkach stworzyć małą chmurę. Zachęca do uważnego obejrzenia doświadczenia. Przypomina o zasadach bezpieczeństwa w czasie badań z wykorzystywaniem gorących płynów i prosi o uważną obserwację. Do czajnika elektrycznego wlewa zimną wodę i ją gotuje. Po zagotowaniu przelewa ją do szklanej miski. Na misce z wodą kładzie ostrożnie talerzyk z kilkoma kawałkami lodu. Para wodna wydobywająca się z ogrzanej wody zetknie się z zimnym powietrzem i utworzy się chmura. Będzie lepiej widoczna, gdy zasłony w domu będą zasłonięte, a prowadzący poświeci na miskę latarką. Po zakończeniu zabawy rodzic prosi dziecko o komentarz, opowiedzenie kolejnych etapów doświadczenia. Następnie sam tłumaczy, czym są chmury i jak powstają: Chmury to zbiory bardzo małych kropelek wody lub kryształków lodu – tak lekkich, że unoszą się w powietrzu. Powstają, gdy ogrzane, wilgotne powietrze, wznosząc się, ochładza, a para ulegnie skropleniu. https://www.youtube.com/watch?v=Nqni9zjYado
8. Dzieci wyszukują i kolorują na niebiesko parasolki, których rączki są skierowane w lewo, a na czerwono – te skierowane w prawo. Otaczają również żółtymi pętlami czapki z pomponem, a zielonymi czapki bez pomponów. Następnie mogą przeliczać je i porównywać, których jest więcej. (KP3 s. 55).
9. Chmury na niebie – ćwiczenia grafomotoryczno-rozmachowe. Rodzic przygotowuje dla dziecka papiery dużego formatu lub skleja mniejsze ze sobą. Dziecko  maluje niebo. Eksperymentuje z jedną barwą w kilku odcieniach, uzyskanych przez dodawanie białego lub czarnego koloru, w czasie malowania chmur.

09.04.2021r. (tj. piątek) – Ciekawe zjawiska pogodowe.

1. Zjawiska pogodowe – ćwiczenie matematyczno-językowe. Rodzic siada przed dzieckiem. Chowa symbol jednego ze znanych zjawisk pogodowych, a dziecko musi odgadnąć, jaki. Zadają pytania tak sformułowane, by rodzic mógł odpowiedzieć tylko: Tak lub Nie. Przedszkolak zadaje dowolną liczbę pytań. Po odgadnięciu pierwszego symbolu, np. chmur, rodzic  losuje kolejny (słońce, deszcz, wiatr, mgła, grad).
2. Wiosenny kalendarz pogody – codzienna obserwacja i uzupełnianie założonego wcześniej indywidualnego kalendarza zjawisk pogodowych.
3. Kwietniowa pogoda – zestaw ćwiczeń porannych.
4. Wietrzyk, wiatr, wicher – wysłuchanie wiersza „Wiosenny wietrzyk” J. Kulmowej jako punkt wyjścia do rozmowy na temat wiatru. Dziecko wygodnie siedzi , zamykają oczy i wsłuchuje się w tekst. Rodzic, czytając utwór, szczególnie intonuje „szeleszczące” wyrazy.

Wiosenny wietrzyk

Mały wietrzyk wiosenny

ledwie w drzewach zaszumi,

ledwie w krzakach zamruczy,

jeszcze gwizdać nie umie,

jeszcze się uczy.

Znalazł szczerbę w płocie – zaświstał.

Znalazł listki – zapiał na listkach.

Czasem w suchych gałęziach zatrzeszczy.

Czasem nuci, gdy zagra mu deszczyk.

Albo szemrze w zeszłorocznej trawie.

Albo szepcze tak, że milczy prawie.

Ludzie mówią wtedy: nie ma wietrzyka.

 A on jest. Tylko słucha słowika. Joanna Kulmowa

Źródło: J. Kulmowa, „Wiosenny wietrzyk” [w:] „Kolorowy świat. Wiersze i proza dla dzieci”, wybór C. Żmihorskiej, Nasza Księgarnia, Warszawa 1968, s. 18.

Po wysłuchaniu utworu dziecko otwiera oczy. Rodic pyta: O czym jest wiersz? Czym jest wiatr? Jakie szumiące wyrazy zapamiętaliście? A może znacie jeszcze inne wyrazy, w których słychać wiatr?. Następnie dzieci wraz z rodzicem próbują odnaleźć gestodźwięki, które mogą naśladować odgłosy wiatru. Szumią na głoskach „czczcz” i „szszsz”, pocierają rękami włosy, dłonie, części ubrania. Dopasowują odgłosy do wiersza przy powtórnym czytaniu tekstu przez rodzica. Rodzic  przekazuje dzieciom informacje dotyczące wiatru: Wiatr jest jednym ze zjawisk pogody. Tworzy się, gdy powietrze nagrzeje się w sposób nierównomierny. Różnice temperatur powietrza ciepłego i zimnego powodują ruch, czyli powstawanie wiatru. Może być delikatny albo gwałtowny. Od siły wiatru zależy jego nazwa. Znad morza wieje lekki wiatr, zwany bryzą. Morze jest wtedy spokojne, a trawy na wydmach lekko się poruszają. Wicher to odmiana bardzo silnego wiatru mogącego zrywać dachy i łamać drzewa. Jego najsilniejszym przykładem jest huragan występujący tylko nad oceanem, gdzie temperatura wody jest bardzo wysoka. W polskich górach za to czasem wieje halny, czyli ciepły, suchy, porywisty wiatr skierowany ku dolinom.

• 5. Jak silny wiatr wpływa na otoczenie? – swobodne wypowiedzi na temat ilustracji. Rodzic pokazuje dziecku  ilustracje wirującego tornada oraz wiatru halnego. Demonstruje na obrazkach ich skutki:

– tornado: połamane drzewa, zniszczone budynki,

– halny: zniszczone drzewa, podniesiona temperatura powietrza, szybkie topnienie śniegu zimą, przyspieszone dojrzewanie zbóż jesienią, pogorszenie samopoczucia ludzi, np. bóle głowy.

Rodzic zachęca dziecko do swobodnych wypowiedzi na temat obrazków.. Zachęca do zadawania pytań

• 6. Tornado w szklance wody – zabawa badawcza. Rodzic proponuje eksperyment, w którym dzieci wywołają minitornado w szklance wody. Najpierw przeprowadzają doświadczenie wspólnie z rodzicem, a potem samodzielnie. Do wysokiej szklanki wlewają wodę gazowaną, zapełniając 2/3 jej objętości (do narysowanej przez rodzica kreski). Energicznie miesza, wsypując trochę soli. Powstaną pęcherzyki, które uformują tornado. Po wykonaniu doświadczenia dziecko opisuje, co zaobserwowały, a rodzic tłumaczy w uproszczony sposób, w jaki sposób działa zjawisko w naturalnym środowisku: tornado powstaje z chmury burzowej, ciepłe powietrze wznosi się z bardzo dużą prędkością, w dół schodzi chłodne i tworzy się wirujący lej.
• 7. Tęcza i tornado – ćwiczenia grafomotoryczne. Dziecko rysuje po śladzie trąbę powietrzną. Koloruje tęczę. Rozważa, które z tych zjawisk jest niebezpieczne i jak wówczas należy się zachować. Rodzic zwraca uwagę, że tęcza czasem występuje po burzy, która również jest niebezpiecznym zjawiskiem. Podczas burzy trzeba jak najszybciej schronić się w budynku, w żadnym wypadku nie wolno stawać pod drzewem lub słupem. Jeśli znajdujemy się na otwartej przestrzeni, gdzie nie ma budynków, drzew lub innych wysokich punktów, należy nawet złożyć parasol.     (KP3 s. 56)
• 8. Szyfrowana pogoda – rozwiązywanie zagadek o zjawiskach pogodowych.

 Gdy słońce świeci i deszczyk pada,

ona na niebie cudnie się rozkłada. (tęcza)

 Płyną po niebie wielkie, kłębiaste,

czasem gradowe, czasem pierzaste. (chmury)

Ono latem najmocniej grzeje i sprawia,

 że skóra brązowieje. (słońce)

O szyby dzwoni kroplami, muzykę cudną układa,

kiedy uważnie posłuchasz, możesz z nim cicho pogadać. (deszcz)

Lodowe kule z nieba spadają,

na szybach i dachach muzykę grają. (grad)

Ewa Grzywińska Źródło: E. Grzywińska, „Zgadywanki-malowanki na wieczory i poranki”, Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk 2007, s. 78–81.

• 9. Malowanie tęczy – zabawa z przyborem.